Uit gegevens van het Nationaal Kiezersonderzoek 2006 blijkt dat kiezers het CDA gemiddeld genomen op 6,78 op een schaal van 0 (links) tot 10 (rechts) plaatsen. Ter vergelijking: de VVD staat op 7,24, de ChristenUnie op 5,80 en D66 op 4,88. In de ogen van de kiezer staat het CDA dus dichterbij de VVD dan bij de ChristenUnie en D66 op de links-rechts schaal. Dit betreft gegevens van kort na de verkiezingen van 2006, maar er is weinig reden om aan te nemen dat het CDA enorm naar links is opgeschoven in de ogen van de kiezer (wellicht enigszins door de samenwerking met de PvdA).
Opvallend is dat juist CDA-kiezers de partij rechtser plaatsen dan de gemiddelde kiezer dat doet (7,13, zie figuur). Er is geen kiezersgroep die de positie van het CDA zo rechts inschat. Juist degenen die in 2006 op het CDA stemden, waren het dus oneens met Verhagen: het CDA is geen midden-, maar een rechtse partij. Ze plaatsten het CDA zelfs iets rechtser dan de VVD (hoewel dat verschil niet statistisch significant is)! De enige andere groep kiezers die dat deden waren de SGP-ers, die links-rechts lijken te interpreteren als christelijk versus seculier.
De ironie van de opmerking van Verhagen is dat de CDA-kiezers juist in meerderheid vóór een 'rechtse' coalitie zijn. Als je kijkt naar de voorkeuren van de CDA-achterban ten aanzien van de coalitie heeft men liever de PVV dan de PvdA (of GroenLinks of D66). De CDA-ers willen dus helemaal geen 'middenpartij', maar een partij met een profiel dat duidelijk rechts van het midden is. Verhagens spin is niets meer en minder dan een doorzichtige poging om de gematigde vleugel binnen zijn partij gerust te stellen. De vraag is of hij hun vertrouwen met dit soort praatjes kan herstellen.
Ziet er weer mooi uit! Maar zien CDA'ers hun eigen partij ook als het meest rechts op sociaal-economische vraagstukken?
BeantwoordenVerwijderenHet is ook wel heel grappig om te zien dat PVV'ers alle partijen dichterbij het centrum zetten: komt omdat ze geen verschillen zien of omdat er heel weinig samenhang tussen de antwoorden zit.
Ook fascinerend dat SGP-stemmers, als enigen, de CU als rechtser beschouwen dan de PVV. Die bekijken de politiek ook door een heel apart getint brilletje.
BeantwoordenVerwijderenGoed verhaal!
BeantwoordenVerwijderenMooi verhaal! Wat me een beetje opviel was dat bij de inschatting van PVV stemmers alles meer naar het midden toegaat, vandaar mijn vraag hoe het is 'gemeten'. Aan da hand van cijferschalen?
BeantwoordenVerwijderen@Marten Ja, er wordt respondenten gevraagd waar respondenten de partijen plaatsen op een schaal van 0 tot 10. Eerst de PvdA, dan CDA, enzovoorts. PVV stemmers zien blijkbaar minder verschillen tussen partijen. De variantie in hun antwoorden is gemiddeld genomen lager (6,09) dan voor SGP'ers (8,31) of PvdA'ers of GroenLinksers (beide 8,12). Overigens is die variantie ook laag voor kiezers van andere rechtse partijen (Lijst Fortuyn, EenNL).
BeantwoordenVerwijderen@Simon Nee, Op de Income differences schaal (1: vergroten, 7: verkleinen) plaatsen CDA'ers hun partij op 4,6 en de VVD op 3,24 (PvdA op 5,84. ChristenUnie op 4,76, SP 5,81). Alle kiezers plaatsen CDA op 4,17, VVD op 2,91, PvdA op 5,81, CU op 4,49 en SP op 2,91. Het CDA staat hier dus redelijk in het midden, al in de ogen van de CDA'ers meer naar links dan in de ogen van anderen.
Overigens is het politieke midden niet precies het midden van de schaal: gemiddeld plaatsen respondenten zichzelf bijvoorbeeld op 5,25. Het CDA staat dus ter rechterzijde van de eigen positie van de gemiddelde kiezer (t(2197)=-24,709, p < 0.05).
Het valt op dat PVV-kiezers de SP rechtser vinden dan andere kiezers. Er is een aanzienlijke overlap tussen deze partijen qua kiezers. Die economisch links, maar cultureel rechts zijn. Voor dergelijke PVV-kiezers staat de SP veel dichterbij dan GroenLinks.
BeantwoordenVerwijderen