Halsema relatief populairst in verkiezing Politicus van het Jaar

Geert Wilders (PVV) kreeg in de verkiezing voor de Politicus van het Jaar van EenVandaag de meeste stemmen: 17,5% van de 30.000 deelnemers aan de verkiezing van het programma kozen voor de PVV-leider. Femke Halsema (GroenLinks) wist in verhouding tot het stemmenaantal van haar partij de meeste stemmen binnen te halen. Naast Halsema wisten ook Roemer (SP), Wilders en een aantal CDA-politici relatief veel stemmen te trekken in de Eenvandaag peiling.

Hoewel het binnenhalen van de meeste stemmen natuurlijk een knappe prestatie is, zegt dat niet noodzakelijkerwijs iets over de statuur van een politicus. De leider van een grote partij heeft immers een grotere schare sympathisanten dan die van een kleine. Als alle VVD-stemmers bij de laatste verkiezingen op Rutte zouden hebben gestemd bij de verkiezing van Politicus van het Jaar, zou hij deze ruim hebben gewonnen. De leider van een kleinere politieke partij zal relatief minder stemmen halen. Het is dus informatiever om te kijken naar de verhouding tussen het aantal stemmen bij de Politicus van het Jaar-verkiezing en het aantal stemmen bij de laatste Kamerverkiezingen. Op deze manier zie je welke politicus meer en welke minder persoonlijke stemmen kreeg bij de Politicus van het Jaar verkiezingen, dan je op basis van het stemmenaantal bij de verkiezingen zou verwachten.

De grafiek bevat het percentage van de stemmen in de Beste Politicus verkiezing gedeeld door het percentage van de stemmen voor de bijbehorende partij tijdens de laatste verkiezingen (voor de top-10 en Cohen). Halsema kreeg ruim anderhalf keer zoveel stemmen bij EenVandaag als GroenLinks bij de laatste Tweede Kamerverkiezingen, terwijl Rutte het met iets minder dan 80% van de VVD-score bij de Tweede Kamerverkiezingen moest stellen. Bij het CDA en de PvdA zijn meer politici in de top-10 terecht gekomen. Voor hen is het stemmenpercentage van de partij gelijkelijk verdeeld (bij CDA gedeeld door 5, bij PvdA gedeeld door 3); daardoor is de bij hen vermelde verhouding eerder een over- dan een onderschatting van hun populariteit.

Het is overigens problematisch om op basis van de EenVandaag peiling iets te zeggen over de voorkeuren het gehele electoraat. Het EenVandaag Opiniepanel is een zogenaamd zelf-geselecteerd panel: iedereen kan zich opgeven. Dit betekent dat sommige groepen oververtegenwoordigd zijn in de steekproef. Hoewel dit door weging deels gecorrigeerd kan worden, zullen bepaalde groepen waarschijnlijk oververtegenwoordigd blijven in de uiteindelijke uitslag. In het geval van de verkiezing van de Politicus van het Jaar komt daarbij dat mensen actief is opgeroepen om deel te nemen aan de 'verkiezing', waardoor de kans op een vertekend resultaat nog groter is. Dit wil niet zeggen dat de resultaten van het Opiniepanel noodzakelijkerwijs afwijken van de mening van het gehele electoraat: dat is onbekend.